Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là gì? Khi nào bị khấu trừ, mức khấu trừ?

Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là việc trừ thuế trước khi trả thu nhập cho cá nhân hay còn gọi là khấu trừ tại nguồn. Trong các loại khấu trừ thì khấu trừ 10%, 20% là hai loại khấu trừ phổ biến nhất. Cùng PHÚC DUY tìm hiểu về Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là gì? Khi nào bị khấu trừ, mức khấu trừ?

>>>> Hướng dẫn cách xử lý khi chứng từ khấu trừ thuế có sai sót

1. Khấu trừ thuế TNCN là gì?

   Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là hoạt động do các tổ chức hoặc cá nhân có nghĩa vụ thực hiện việc thanh toán lương, thu nhập cho người lao động sẽ tiến hành thực hiện việc trừ tiền thuế thu nhập cá nhân tương ứng với số lương của người lao động trước khi thực hiện thanh toán lương cho họ.

   Các cá nhân trong trường hợp được khấu trừ thuế thu nhập cá nhân này sẽ được cấp chứng từ khấu trừ thuế TNCN, theo đó những đối tượng được cấp sẽ bao gồm:

   • Các cá nhân trực tiếp thực hiện yêu cầu được cấp chứng từ thì doanh nghiệp sẽ cấp;
   • Trường hợp không có cá nhân yêu cầu cấp chứng từ thì doanh nghiệp quản lý sẽ không cấp;
   • Trường hợp cá nhân mà ủy quyền việc thực hiện quyết toán thuế thì doanh nghiệp quản lý sẽ không được phép cấp giấy chứng từ khấu trừ thuế TNCN.
   • Đối với một số trường hợp như cá nhân là người không kí kết hợp đồng lao động với doanh nghiệp hoặc có kí kết hợp đồng chỉ có thời hạn dưới 03 tháng thì doanh nghiệp đó sẽ không được quyền cấp chứng từ cố định mà chỉ có thể thực hiện cấp chứng từ riêng cho từng lần khấu trừ thuế.
   • Trường hợp doanh nghiệp quản lý có thể cấp một chứng từ khấu trừ thuế có thời hạn sử dụng nhiều lần trong một kỳ tính thuế.
   • Trường hợp cá nhân có kí kết hợp đồng lao động thời hạn và thời hạn hợp đồng nhiều hơn 03 tháng thì doanh nghiệp quản lý sẽ phải thực hiện cấp cho cá nhân 1 chứng từ cho 1 kỳ tính thuế.’

2. Khi nào khấu trừ thuế thu nhập cá nhân?

   (1) Khấu trừ đối với thu nhập của cá nhân không cư trú

   Tổ chức, cá nhân trả các khoản thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân cho cá nhân không cư trú có trách nhiệm khấu trừ thuế thu nhập trước khi trả thu nhập cho cá nhân.

   (2) Thu nhập từ tiền lương, tiền công (tạm nộp thuế thu nhập cá nhân).

   (3) Thu nhập từ làm đại lý bảo hiểm, bán hàng đa cấp, đại lý xổ số; thu nhập từ hoạt động cho doanh nghiệp, tổ chức kinh tế thuê tài sản.

   Công ty xổ số, doanh nghiệp bán hàng đa cấp, doanh nghiệp bảo hiểm, trả tiền hoa hồng cho cá nhân làm đại lý xổ số, tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp, đại lý bảo hiểm với số tiền hoa hồng trên 100 triệu đồng/năm có trách nhiệm khấu trừ thuế thu nhập trước khi trả thu nhập cho cá nhân.

   Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế thuê tài sản của cá nhân có trách nhiệm khấu trừ thuế GTGT, thuế thu nhập cá nhân trước khi trả thu nhập trên 100 triệu đồng/năm cho cá nhân cho thuê tài sản nếu tại hợp đồng thuê có thoả thuận bên đi thuê là người nộp thuế thay.

   (4) Khấu trừ thuế đối với thu nhập từ đầu tư vốn

   Tổ chức, cá nhân trả thu nhập từ đầu tư vốn theo hướng dẫn tại khoản 3 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC có trách nhiệm khấu trừ thuế trước khi trả thu nhập cho cá nhân, trừ trường hợp cá nhân tự khai thuế theo hướng dẫn tại khoản 9 Điều 26 Thông tư 111/2013/TT-BTC.

   (5) Khấu trừ thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán

   Mọi trường hợp chuyển nhượng chứng khoán đều phải khấu trừ thuế thu nhập cá nhân theo thuế suất 0,1%/giá chuyển nhượng trước khi thanh toán cho người chuyển nhượng.

   (6) Khấu trừ thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn góp của cá nhân không cư trú

   Tổ chức, cá nhân nhận chuyển nhượng vốn góp của cá nhân không cư trú phải có trách nhiệm khấu trừ thuế thu nhập theo thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng vốn góp.

   (7) Khấu trừ thuế đối với thu nhập từ trúng thưởng

   Tổ chức trả tiền thưởng có trách nhiệm khấu trừ thuế trước khi trả thưởng cho cá nhân trúng thưởng.

   (8) Khấu trừ thuế đối với thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương mại

   Tổ chức, cá nhân trả thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương mại có trách nhiệm khấu trừ thuế thu nhập trước khi trả thu nhập cho cá nhân.

   (9) Khấu trừ thuế thu nhập đối với một số trường hợp khác (trường hợp khấu trừ 10% trước khi trả thu nhập).

   >>>> Khấu hao là gì? Các loại chi phí khấu hao tại Bình Phước

3. Tại sao phải khấu trừ thuế thu nhập cá nhân

   Việc khấu trừ thuế thu nhập cá nhân nhằm thuận lợi cho công tác thu thuế cũng như góp phần làm giảm những trường hợp gian lận trốn thuế của cá nhân phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

   Nhà nước dễ dàng thực hiện thu thuế

   Việc quản lý và thực hiện thu thuế không hề đơn giản dễ dàng. Đặc biệt là ở nước ta với tỷ lệ dân đông về hệ thống số hóa còn nhiều hạn chế. Chính vì thế, những sai sót trong quá trình hoàn thuế thu nhập cá nhân là khó lòng tránh khỏi. Cách thực hiện hoàn thuế thu nhập cá nhân tại nguồn này sẽ làm công tác thu thuế; được thực hiện dễ dàng hơn đối với cơ quan thuế quản lý.

   Tránh những hành vi gian lận, trốn thuế

   Cá nhân có các khoản thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau; cơ quan thuế quản lý không thể kiểm soát được thì việc thất thoát thuế; sẽ diễn ra rất phổ biến. Vì vậy, do đó việc áp dụng hình thức khấu trừ thuế thu nhập tại nguồn; sẽ giúp cơ quan chức năng biết được các trường hợp cá nhân; có những hành vi gian lận trong khai báo và nộp thuế thu nhập cá nhân; và tránh các hành vi trốn thuế, gian lận thuế gây thiệt hại đến nguồn ngân sách nhà nước.

4. Mức khấu trừ thuế thu nhập cá nhân

   * Khấu trừ 10%

   Điểm i khoản 1 Điều 25 Thông tư số 111/2013/TT-BTC quy định như sau:

   “Các tổ chức, cá nhân trả tiền công, tiền thù lao, tiền chi khác cho cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động (theo hướng dẫn tại điểm c, d, khoản 2, Điều 2 Thông tư này) hoặc ký hợp đồng lao động dưới ba (03) tháng có tổng mức trả thu nhập từ hai triệu (2.000.000) đồng/lần trở lên thì phải khấu trừ thuế theo mức 10% trên thu nhập trước khi trả cho cá nhân”.

   Theo đó, mức khấu trừ được xác định như sau:

   Mức khấu trừ thuế = 10% x Thu nhập trả cho cá nhân

   * Khấu trừ 20%

   Điểm a khoản 1 Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định khấu trừ thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân không cư trú như sau:

   “a) Thu nhập của cá nhân không cư trú

   Tổ chức, cá nhân trả các khoản thu nhập chịu thuế cho cá nhân không cư trú có trách nhiệm khấu trừ thuế thu nhập cá nhân trước khi trả thu nhập. Số thuế phải khấu trừ được xác định theo hướng dẫn tại Chương III (từ Điều 17 đến Điều 23) Thông tư này.”.

   Theo đó, khấu trừ thuế đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân không cư trú được tính như sau:

   Mức khấu trừ thuế = Thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công  x 20%

   Lưu ý: Thu nhập chịu thuế từ tiền công, tiền lương của cá nhân không cư trú; được xác định như thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương; tiền công của cá nhân cư trú.